Pierwszy Haas w F1. Mistrz świata za kierownicą i zdolni inżynierowie
Wówczas młodzi inżynierowie mieli pomóc zbudować potęgę nowej ekipy, która początkowo zyskała nawet wsparcie Forda. Zapowiadało się nieźle, ale tylko do czasu. Pierwszy Team Haas w F1 powstał w 1984 roku, a jego europejską bazą było brytyjskie Colnbrock nieopodal Londynu. Za budowę samochodów odpowiadała Lola, a turbodoładowane silniki V6 miał im dostarczać Ford, który działał wspólnie z Cosworthem. Głównym sponsorem była firma Beatrice Jima Dutta, która już wspierała finansowo ekipę Carla Haasa m.in. w IndyCar, ówcześnie CART. Specjalnie na potrzeby F1 założono grupę FORCE, która składała się z inżynierów wspierających Lolę w stworzeniu bolidów. Niestety już na starcie przygody z królową motorsportu pojawił się kłopot. Ford nie miał jeszcze silnika turbo, więc zespół dogadał się z Hartem, który przygotował 4-cylindrowy silnik turbodoładowany na bazie tego z Europejskiej Formuły 2.
Niestety grupa inżynierów FORCE, mimo wielu talentów, nie mogła zbudować najlepszego samochodu już na sezon 1986. Wspomniane silniki, którymi ratował się Haas były nie dość, że niekonkurencyjne to też awaryjne. Kunszt inżynierów tj. Neil Oatley, John Baldwin i Ross Brawn (odebrani Williamsowi), czy Teddy Mayer i Tyler Alexander (wywodzący się z McLarena) na niewiele się zdał. Nawet posiadanie za kierownicą mistrza świata F1 z 1980 roku, Alana Jonesa, nie pomogło, ponieważ na 4 eliminacje ani razu nie osiągnięto mety. Bolid Lola THL1 okazał się niezbyt konkurencyjny nawet na początku kolejnej kampanii 1986. Wówczas były kierowca Williamsa był ósmy w Hiszpanii, co mogło wlać odrobinę optymizmu.
Carl Haas entered F1 with his Team Haas (USA) Ltd. The team run by former McLaren boss Teddy Mayer. Alan Jones drove the Hart-powered Lola THL1, designed by Neil Oatley in collaboration with John Baldwin & Ross Brawn.
Italian GP, (first qualifying), Monza, 6 September 1985. pic.twitter.com/pLH60UHlI0
— Formula 1 On This Day (1980-1989) 🏁 (@F1_OTD_1980s) September 6, 2024
Debiut nowego bolidu z silnikiem Forda
Od GP Monako 1986 do Haasa dołączył Patrick Tambay. który w latach 1982-1983 wygrał dwa wyścigi dla Ferrari. Francuz w latach 1977 i 1980 zdobył mistrzostwo Can-Am w barwach ekipy Carla Haasa, więc niedziwne, że ten po latach widział go w swoim bolidzie F1. Wraz z wejściem 4. zawodnika sezonu 1983 do gry, na torze zadebiutował też model Lola THL2, który był lepszy od poprzednika. Do nowej konstrukcji zamontowano też V6 turbo od Forda. Wciąż jednak było daleko od ideału, a Jones i Tambay ocierali się o punkty w Austrii i Holandii.
Team Haas pozyskał Adriana Neweya. Efekty pojawiły się od razu
W międzyczasie pierwszy Haas w F1 pozyskał Adriana Neweya. Teddy Mayer poprosił go o to, aby ten porzucił pracę w March i spróbował z nim czegoś nowego w FORCE. Brytyjczyk dołączył w połowie 1986 roku i odpowiadał między innymi za poprawki do modelu THL2. Jak się później okazało, nadeszły niezłe wyścigi. W GP Austrii Jones i Tambay dojechali na świetnych pozycjach nr 4 i 5. Były to pierwsze punkty dla Haasa w F1, ponieważ punktowała tylko pierwsza szóstka. Jeszcze we Włoszech mistrz świata F1 z 1980 roku dojechał na P6 i to był ostatni tak udany finisz.
W ostatnich 3 Grand Prix, na Brand Hatch, w RPA i Australii, Tambay miewał kłopot z zostaniem sklasyfikowanym, a Jones żadnego nie ukończył.
Utrata wsparcia Beatrice i Forda
Gdy była nadzieja na to, aby Team Haas stał się mocnym graczem, pojawiły się kłopoty finansowe. Carl Haas stracił wsparcie Beatrice, a Ford postanowił przejść do Benettona. To postawiło Amerykanów pod ścianą. Mimo poszukiwania funduszy na kontynuację przygody z F1. projekt nie utrzymał się. Brytyjska baza została odsprzedana Berniemu Ecclestone’owi, który przeniósł tam część działań Alfy Romeo, a potem sam też ją odsprzedał.
The first Haas F1 team (1985-86) with cars by Ross Brawn & Adrian Newey #Haas #F1 http://t.co/4svLY0Dnus pic.twitter.com/Ml7yiNAIdw
— Classic Motor Tech (@ClassicMotorTec) November 4, 2014
Newey i Brawn wciąż czekali na mistrzostwo
W związku z tym, że pierwszy Haas w F1 nie mógł ścigać się w 1987 roku, a prace nad ich bolidem były zaawansowane, March Engineering z powrotem ściągnęło Adriana Neweya. Brytyjczyk już dla Leyton House stworzył konstrukcje, które w latach 1988-1989 pozwoliły 3-krotnie wywalczyć podium F1. Jednakże wkrótce zespół pożegnał przyszłego najbardziej utytułowanego konstruktora, uznając jego bolidy za „niezadowalające”. Sytuację wykorzystał Patrick Head z Williamsa i tak rozpoczęła się mistrzowska ścieżka Neweya.
Co ciekawe, po upadku Team Haas również Ross Brawn miał zakręty w swojej karierze. Brytyjczyk pracował krótko dla Arrowsa, aby niedługo później przenieść się do Jaguara. Tam odpowiadał za samochody wyścigowe i stworzył m.in. Jaguara XJR-14. Ten samochód był dominatorem sezonu 1991 w serii WSC, czyli World Sportscar Championship. Nic dziwnego, że o Brawna upomniał się Benetton, który również chciał zbudować mistrzowskie bolidy. I to się udało w latach 1994-1995, kiedy Michael Schumacher wywalczył dwie korony MŚ. Zespół z Enstone zdobył mistrzostwo wśród konstruktorów tylko raz, w 1995 roku, bowiem rok wcześniej pokonał ich Williams. Później brytyjski inżynier przeniósł się z „Schumim” do Ferrari, gdzie wspólnie z Jeanem Todtem zbudowali potęgę i dominację w latach 2000-2004.
Jak wspominany jest pierwszy Haas w F1?
Wiele osób wiązało z projektem duże nadzieje i nic dziwnego, że na przykładzie Brabhama, McLarena czy Williamsa wierzono w to, że da się zbudować konkurencyjny zespół prywatny. Gdyby Ford przygotował szybciej swoją turbodoładowaną jednostkę V6, a inżynierowie FORCE mieli jeszcze większy wpływ na samochód Loli, możliwy był duży progres. Niestety choroby wieku dziecięcego i późne dojście do pierwszych punktów pogrążyły amerykańską ekipę finansowo.
Sam Adrian Newey ubolewał nad tym, że nie dokończył bolidu na sezon 1987. – Samochód zaczynał przechodzić przez etapy projektowania, a ekipa wyjechała na ostatni wyścig sezonu. W niedzielę tamtego weekendu wyścigowego ogłoszono, że odłączają wtyczkę. Ford zdecydował, że chce iść z Benettonem, zamiast zostać z Carlem, a sponsoring Beatrice znikał. Wszystko się rozpadło – podkreślił.
Patrick Tambay wspominał amerykański projekt jako ten z dużym potencjałem. Padło nawet określenie „zespół marzeń”.
– Jak wiemy z doświadczenia, potrzeba znacznie więcej czasu, aby stworzyć zespół Formuły 1. Z zupełnie nowym silnikiem z turbodoładowaniem i nową technologią było to bardzo strome uczenie się, ale działanie było znakomite. Wszystko było na swoim miejscu. Mieliśmy zaplecze i doświadczenie Teddy’ego Mayera i wszystkich facetów, których miał wokół siebie. Carl, Teddy Mayer i Tyler Alexander stworzyli świetny skład. Mieliśmy Neila Oatleya, Rossa Brawna i Adriana Neweya wśród inżynierów. Boże! To był zespół marzeń – podsumował francuski kierowca.
Warto wspomnieć, że Team Haas wspólnie z Paulem Newmanem święciło ogromne sukcesy w IndyCar. Zarówno pod szyldami CART oraz IRL. Osiem mistrzowskich tytułów i 107 zwycięstw mówi samo za siebie. Szkoda, że nie przełożyli tego na Formułę 1.